Chỉ thực: Là quả non đã phơi hay sấy khô của cây cam chua. Citrus aurantium L hoặc cây cam ngọt Citrus sinensis osbeck. Họ Cam Rutaceae.
Tính vị: vị đắng, tính hàn
Quy kinh: vào 2 kinh tỳ và vị
Công năng chủ tri:
- Phá khí tiêu tích: dùng trong bệnh ngực bụng đầy trướng đại tiện bí kết, tỳ hư ứ trệ, ăn uống không tiêu, ỉỵ lâu ngày khi dùng nên sao vàng, tán nhỏ, mỗi lần uổng 4-12g vối nước cơm.
- Giảm đau, dùng sau khi mắc bệnh thương hàn mà hông còn đau nhức dùng chỉ thực sao với cám hoặc bột mì, tán nhỏ, mỗi lần uống 8g, uống sau bữa ăn với nước cơm. Nếu kèm theo chứng đầy tức thì dùng thêm binh lang, lượng bằng nhau, tán mịn. Ngày dùng 4-12g.
- Hoá đàm trừ báng bĩ, dùng khi ho nhiều đàm, đàm ngưng trệ ở lồng ngực, gây đầy tức, khó thở.
Liều dùng: 4-12g
Kiêng kỵ: những người không khí trệ, tà thực kỵ dùng
Phụ nữ có thai, cơ thể yếu cũng không dùng
Chú ý:
- Tác dụng dược lý: chỉ thực có tác dụng làm hưng phấn tử cung, tăng cưòng trương lực co bóp tủ cung, tăng nhu động dạ dày, ruột cô lập của chuột. Tiêm nước sắc có tác dụng làm tăng huyết áp của chó đã gây mê,dung tích thận thu nhỏ lại; tác dụng kháng lợi niệu. Nước sắc có nồng độ 20% trở xuống, có tác dụng tăng co bóp của tim ếch cô lập; nếu nồng độ 50% thì sự co bóp giảm đi nhiều.
